A review by fallinh
Five Spice Street by Can Xue

challenging dark funny reflective medium-paced
  • Plot- or character-driven? A mix
  • Strong character development? It's complicated
  • Loveable characters? It's complicated
  • Diverse cast of characters? Yes
  • Flaws of characters a main focus? Yes

3.5

Tiểu thuyết đầu tay của Tàn Tuyết. 
Chưa đến mức ảo ma như những tác phẩm sau này nhưng với gần 500 trang thì tiếp cận cũng khá là mệt. Hài hước ngoài mong đợi nhưng nhồi nhét hơi nhiều, có lẽ là điểm chung của hầu hết các tiểu thuyết đầu tay, khi mà tác giả muốn đả kích gần như là mọi loại người trên đời không chừa mấy chỗ cho người đọc thở. 
Không phải là thứ văn chương đẹp sóng sánh óng ánh lóng lánh khiến người ta nức nở hay enjoy những cái moment đọc nó. Một tiểu thuyết khó chịu, và hoàn toàn là có chủ ý. 

Plot (nếu có thể gọi nó là vậy) đơn giản thôi: cư dân của phố Ngũ Hương phát rồ lên vì một cô X đã có chồng con và sự ngoại tình tràn ngập tinh thần sitcom wil-they-or-won't-they của cổ với một anh Q. 
Vậy cô X này và tình sử của cô có gì ghê gớm mà khiến cái đám thị dân này sồn sồn suốt 500 trang sách?

Ảo ma chính là ở chỗ này và ở chỗ tác giả không hề có ý định quăng ra một đáp án tuyệt đối. 

Bởi: 1) cô X được khắc họa qua điểm nhìn của người dân phố Ngũ Hương, toàn những người kể chuyện không đáng tin với những thông tin kiểu trust me bro và 2) dù thình lình tầm nửa truyện "người viết" hiện hình xồ ra thì cũng không làm tập hợp những pov này đáng tin cậy hơn tí nào.
Nôm na cả cuốn sách này toàn là headcanon, đầy mâu thuẫn "fact" trước đập "fact" sau, của đám thị dân về cô X.

Và hiển nhiên đó là những ẩn dụ về những loại người, hiện tượng, sự kiện,... mà tác giả muốn lên án, đả kích và giễu nhại (tiêu biểu như là chủ nghĩa tập thể, tập thể vs cá nhân, male gaze, nữ quyền, tự do tình dục, các quan điểm về nghệ thuật, mối quan hệ giữa nghệ thuật và chính trị, tâm thế của kẻ nghệ sĩ bla blo bleh). Và tất cả lại được trùm dưới một cái chăn rõ là hỏni của đủ thể loại gossip về chuyện giường gối chiếu chăn. 

Và cũng vì thế, những câu hỏi như cô X là ai, cô ta là người thế nào, thậm chí cô ta có thật không và chuyện ngoại tình của cô ta là thật hay giả... hoàn toàn không phải trọng tâm của cái truyện này.
Tàn Tuyết từng nói bà ta muốn độc giả tham gia vào câu chuyện của mình và tiểu thuyết đầu tay này là một tiêu biểu. Nó kích thích bạn phản ứng, khơi lên những ý kiến, thỉnh thoảng kích động bạn tức điên. Và những phản ứng ở mỗi người sẽ như câu kết "mỗi người lại thấy mỗi khác".

Đọc cũng được và có lẽ đọc lại sẽ sáng tỏ nhiều cái hơn nhưng em xin kiếu.